Rangorde bij wolven (lang verhaal wel de moeite waard)

De rangorde bij wolven.

Een roedel bestaat meestal uit 8 tot 12 dieren met allemaal hun eigen rang

Alfa.

De leiders van een roedel zijn het alfa paar, maar ondanks wat veel mensen denken is het teefje de baas en niet de reu. De Alfa is makkelijk te herkennen door de gezichtstekening donkerder en duidelijker is. Deze werken als een duidelijke visuele afschrikking op leden van andere roedels, die hierdoor meteen hun status herkennen. Alfa's zijn niet altijd de grootste dieren van de roedel (meestal niet zelfs) maar ze hebben een doordringende blik en een koninklijke uitstraling. Ook heeft een dominante wolf een donkere ononderbroken lijn van zijn hals tot staart. Hoe forser en langer deze lijn hoe hoger de rang van de wolf.
Een alfa word onttroont als hij te oud is en er een jongere kandidaat is in de roedel die de leiding over neemt. Het alfa paar heeft ook de sterkste geur en laten dit ook goed ruiken door hun territorium te markeren. Niet alleen met urine maar ook door met hun kop langs bomen te schuren en door met hond voeten te krabben. Ook met huilen kan je de Alfa herkennen. Het alfa paar hebben de laagste huil maar de Alfa zijn niet altijd de eerste die beginnen. Wel nemen ze snel de controle over het gezang, willen ze dat de roedel door gaat met huilen dan laten ze een lange lage huil horen. Willen ze dat de roedel stopt dan laten ze een afgebroken gehuil horen, twee of drie keer achter elkaar.

Beta.

De tweede rang ten opzichte van het alfapaar zijn de beta's, die meestal ook een paar vormen als de aantallen het toelaten. De beta's hebben een disciplinaire positie binnen de groep. Beta's zijn makkelijk te herkennen omdat dit het meestal de grootste en brutaalste dieren in de roedel zijn. Ze vertrouwen op hun kracht voor het afdwingen van roedelregels, die zijn vastgelegd door het alfapaar. De rol van de beta's is ordehandhavers, waarmee ze potentieel gevaar van de alfa afleiden.
De tamelijk opvallende ruglijn is onderbroken, in tegenstelling tot de sterke en continue ruglijn van de alfa's.
De beta's zijn vocaal zeer laag van toon, niet zo laag als de alfa's maar lager dan de andere roedel leden. Ze huilen ongeveer drie tot vier keer langer dan de alfa's en geven de roep van de roedel kracht en continuïteit.

Lagere rangen.

Lager in rand dan de bèta's staat een groep wolven die wel als middenkader word aangeduid. Deze groep wolven word meestal aangevoerd door enkele dominantere wolven. De wolvin leert en straft de nog lager geplaatste wolvinnen en de wolf vervult dezelfde rol onder de reuen. Deze dieren ontvangen via de beta's informatie van het alfapaar. In grote roedels met tot vijftien wolven is deze communicatielijn van groot belang. Zonder dat zou het alfapaar geen controle kunnen houden.
De hoofdtaak van wolven uit het middenkader is de illusie te creëren dat de roedel uit meer wolven bestaat dan in werkelijkheid het geval is.
Wolven in het middenkader zijn van nature wantrouwig en ze zijn zich steeds sterk bewust van iets nieuws en onbekends. De alfa- en betawolven vertrouwen op ze om bij gevaar alarm te slaan.

De Omegawolf word vaak bestempeld als de 'assepoesterwolf', omdat word verondersteld dat hij een lage status heeft en slecht word behandeld. Zo word de omega bij het eten vaneen karkas herhaaldelijk weggejaagd. Een mogelijke verklaring voor dat gedrag is dat het hogergeplaatste dieren in staat stelt van positie te verwisselen. Dat verzekert ze van de voor rang voorgeschreven prooidelen en van de juiste hoeveelheid voedsel. Hongerige wolven zouden elkaar ernstig kunnen verwonden zonder de afleiding die de omega geeft. Als de andere wolven hebben gegeten, wordt de omega beloond met wat voedsel van hoge kwaliteit dat speciaal voor hem is bewaard door de betawolf. Het is dus waarschijnlijk dat, ondanks de schijn, de omega een specialist van hoge rang is, die binnen de roedel wordt gewaardeerd.
Het gehuil van de omega is het meest klankrijke in de roedel en omvat zowel hoge als lage tonen. Door harmonie toe te voegen aan het gezamenlijke huilen helpt hij de roedel te kalmeren als die zich moet verdedigen.

Van een wolf word verwacht dat hij zijn snuit wegdraait als een dominanter lid van de roedel naderbij komt. Als hij dat niet doet, zal de dominante wolf uiteindelijk met eenbeet richting de hals of snuit respect afdwingen.
De kleuren van de middenkader wolven zijn neutraal, zodat ze gemakkelijk van rang kunnen veranderen als dat nodig blijkt. mocht een bepaalde wolf sterven, moeten ze misschien diens hogere of specialistische positie innemen.

Andere specialisten (de omega is er 1)

De roedel heeft nog 2 specialisten naast de omega. De jagers en de babysitters.
Jagers zijn vaak wolvinnen omdat ze 20-25 procent kleiner zijn dan reuen, waardoor ze vaak sneller en wendbaarder zijn. dat geeft ze meer kans de prooi te grijpen of de ontsnappingsroute van het vluchtende wild te blokkeren. Toch zijn ook de wolven nodig vanwege hun kracht, vooral als er op grote prooi, zoals bizons, wordt gejaagd. De jagende wolvin kan de beoogde prooi van de kudde scheiden en afmatten, maar ze heeft de hulp van een jagende wolf nodig om et dier neer te halen.
babysitters zijn gespecialiseerde wolvinnen en wolven die door de alfawolvin zijn uitgezocht om voor haar welpen te zorgen en ze op te voeden zodra ze gespeend worden. Daardoor kan de alfawolvin haar taken als leider van de roedel weer opnemen.

Dit is een goed stuk over de rangorde in een roedel. Herkent iemand zijn hond ergens in?
Ik hoop dat jullie wat geleerd hebben.

Groetjes,
Gerdine

gerdine, dit is leuk om te lezen.

en waar staat bamse ?

nou wij vormen hier het alfa paar.

en de beta ? dat zijn de bezoekers die hier komen.

en de lagere ? mmm misschien een vriend die niets van mijn bamse moet hebben ? zoals ook mijn zusje ? die bamse maar dood eng vind ? en niets van dr moet hebben ?
en dat mijn bamse dan haar geen blik waardig keurt ?

ja heel leuk om te lezen.

een leerzaam verhaal om te lezen

herken skinny er niet in

gr liesbeth

Goedemorgen!

Dit is zeker leuk om te lezen.Ik denk dat mijn Kaya wel de Alfa is samen met mij ook
.
En die andere de Beta want dat klopt echt helemaal bij hem.Die huilt ook niet die blaft maar ook heel laag haha.En hij daagt altijd uit.Vooral Kaya ,dan kijkt hij echt tot hoever hij kan gaan.

Of ze zien mij als die andere specialist hahaha ik mag eten maken voor ze ,en als Koda vervelend is kijk Kaya me aan van Halloooo kan je hem niet even op ze plaats zetten.Zoals een soort babysitter dus.
Wel leuk dit stukje om te lezen.

Dat van die omega snapte ik jaren geleden al niet. Ik heb herhaaldelijk gezien dat die de "clown" zijn, en ook wel onderdanige signalen vertonen (op tv dan hè?). Maar iets in de versie van permanent de l*l zijn klopte in mijn hoofd niet. Ja, iemand moet de laagste zijn, maar toch. Je moet nut hebben, anders word je eruit gedonderd.

Misschien is een lolsmurf wel handig in een wereld waar voldoende voedsel niet vanzelfsprekend is, er altijd concurrentie is van andere roedels en iedereen ook nog eens bezig is om zijn positie te behouden of verbeteren (carriere te maken? :P ).

Heel erg mooi om te lezen

Erg leerzaam hoor!

Dank je wel allemaal.

Wilma, de omega word vaak niet begrepen maar eigelijk heeft die een hele belangrijke taak. Zo ook in mijn stukje staat. Dus in feite is de omega niet de laagste in rang. Hij zorgt er voor dat er geen gevechten uitbreken.
Als de omega er niet zou zijn, zouden er weinig roedels meer zijn.

Maar zo zie je dat een wolf niet geboren word met een bepaalde status maar dat hij zich moet aanpassen aan de roedel. natuurlijk is de ene meer geschikt dan de andere voor een bepaalde taak maar het is ook vaak zo dat een wolf een taak heeft die helemaal niet bij hem past. Zo heb ik eens een documantaire gezien dat er een beta wolf(dat was hij tenminste) een omega moest worden en deze wolf had daar veel moeite mee. uiteindelijk is hij de roedel maar uit gegaan om een andere te zoeken waar hij beter tot zijn recht kwam.

Ik ben blij dat mensen hier iets van leren misschien dat ik later nog meer plaats

groetjes!

Heel interessant...

inderdaad heel leuk om te lezen

Wat zijn de bronnen?

Zeker intressant Gerdine, maar wat te denken van dit artikel dan:

De alfawolf is achterhaald

De term alfa met betrekking tot wolven (en van daaruit ook hardnekkig van toepassing verklaard op honden) bestaat al een hele tijd. Maar waar komt hij eigenlijk vandaan?

Eind jaren ’60 schreef L. David Mech zijn boek ‘The Wolf: Ecology and Behavior of an Endangered Species’, waarin hij zich onder meer baseerde op een van de – tot dan toe – belangrijkste studies naar het gedrag van wolven in gevangenschap door Rudolph Schenkel, en de term ‘alfawolf’ daaruit overnam. De meeste boeken over wolven die daarna geschreven werden, waren voor een groot deel gebaseerd op de informatie uit dit standaardwerk van Mech, en zo is de term gemeengoed geworden.

In de loop van de tijd, toen er steeds meer onderzoek naar gedrag van wolven in de vrije natuur gedaan werd, bleek hoe verkeerd de aanname van vroegere onderzoekers geweest was: deze gingen ervan uit dat een wolvenroedel werd gevormd door een aantal willekeurige individuen, die tegen de winter samenkwamen om beter op grote prooidieren te kunnen jagen. Vanuit die gedachte werden voor onderzoek naar het sociaal gedrag van wolven dieren uit verschillende dierentuinen geplukt en in een nieuwe groep bij elkaar gezet.
Wordt nu zo’n willekeurige groep kunstmatig samengesteld, dan krijg je – ongeacht om welke diersoort het gaat (hmm… Big Brother…?) – onveranderlijk een strijd om de macht en uiteindelijk een soort hiërarchie, die vaak met enige moeite in stand gehouden moet worden. Voilá de alfawolf en de onverbiddelijke rangorde.

Inmiddels zien wetenschappers een wolvenroedel al lang niet meer als een groep dieren met één absolute leider – of leidend paar – die zijn weg naar de top gevochten heeft, maar hebben ze geconstateerd dat de meeste wolvenroedels niets anders zijn dan familiegroepen die op precies dezelfde manier worden gevormd als menselijke families: een ouderpaar met nakomelingen die, wanneer ze volwassen zijn, de familie verlaten, wat rondzwerven tot ze een partner vinden en een territorium dat nog niet bezet is en met genoeg prooi, om daar hun eigen familie te stichten. Het ouderpaar heeft ten opzichte van hun jongen een vanzelfsprekende, natuurlijke leidende rol – met ‘leiden’ in de betekenis van ‘gidsen’, en niet ‘overheersen’.

Al in 1999 publiceerde Mech zijn artikel Alpha Status, Dominance, and Division of Labor in Wolf Packs, waarin hij officieel de verkeerde informatie in de wetenschappelijke literatuur corrigeerde, en in 2000 ging hij hier verder op in met een tweede artikel, Leadership in Wolf, Canis lupus, Packs. Er wordt gezegd dat het in het algemeen zo’n 20 jaar duurt vóór nieuwe wetenschappelijke inzichten volledig geaccepteerd zijn. Persoonlijk hoop ik toch echt dat het geen 10 jaar meer duurt voordat de – bekende en minder bekende – dominantietheorie-aanhangers eens ophouden met het opleggen van de ‘alfa’rol aan mensen met een hond.

Lees er meer over in het artikel What Happened to the Term Alpha Wolf? van L. David Mech in het winternummer 2008 van International Wolf Magazine.

Hier een verklaring van David Mech himselve

Ik ben het wel met Dobry eens. Het blijkt dat je wolven nauwelijks iets kan leren. Voor de eerste experimenten had men een stel vreemde wolven in min of meer gevangenschap bij elkaar gezet. Dat is een heel andere situatie als een familieverband in het wild. Vooral de laatste jaren gebeurd er op hondengebied erg veel en worden meningen steeds bij gesteld.

Fantastisch verhaal zal het graag gebruiken voor een stukje op hondenpuppies.nl of voor te plaatsen op mijn website maar daar is toestemming voor nodig..dus?

Wil, voor mijn stukje heb je toestemming om het te plaatsen. Met mijn naam er onder natuurlijk.

Dobry,

Ik ben het er mee eens dat wolven roedels gevormt worden door families maar als er een eenzame wolf is kan hij zich wel bij deze familie voegen. En als een kind weg gaat dan beginnen ze niet per definitie een nieuwe roedel. Het komt vaker voor dat een wolf zich bij een andere roedel voegt.

Mijn verhaal heb ik gemaakt uit eigen onderzoek en met hulp van Shaun Ellis.

Er staat trouwens een mooi stukje over wolven in Onze hond.

groetjes

Eros is een Beta, als ik het verhaal volg he, dan is Eros een beta.

Heel leuk om dit te lezen, vooral als je weet dat de wolf in opmars in naar nederland haha

Groetjes Bianka

Zelf ´geloof´ ik toch ook erg in het stuk wat Gerdine omschrijft.
Er is heeeeeeel veel onderzoek gedaan en ook heeeeeel veel onderzoeken spreken elkaar tegen.
Een hond een geevolueerde wolf, net als dat mensen geevolueerde apen zijn zeg maar.
Mensen kun je ook niet meer vergelijken met een aap, maar er zijn basisovereenkomsten.
Zo ook met de hond en de wolf. De hond is geen wolf meer. Maar er zijn een aantal basisovereenkomsten.

Zet honden uit in het wild en ze gaan zich niet per definitie weer als wolf gedragen, nee, ze passen zich aan, aan hun omgeving. In gebieden met veel straatvuil, zullen ze dus op zichzelf gaan leven en eten zoeken tussen het afval.
Maar in een onbewoont of schaars bewoont gebied zie je dat honden wel weer roedels gaan vormen omdat ze voor eten een andere hond nodig hebben. De prooien zijn daar groter/moeilijker te vangen en dus gaan ze groepen/roedels vormen om toch aan eten te komen.
Het verschil tussen mens-aap en hond-wolf is dat mensen al 10.000 jaar (ofzoiets) voorkwamen en dat honden zich veel recenter pas van de wolf afgesplitst hebben. Zo is de evolutie bij honden dus minder ver in verhouding met mensen tot apen.

Groetjes!

Margje

heel interessant en leerzaam allemaal!

ja erg intressant.
en leerzaam.

@ Gerdine ik heb het stukje verzonden met wat foto's erbij van wolvenroedels kijken of het wordt geplaatst op hondenenpuppies.nl waarschijnlijk vanaf dinsdag als ze het willen gebruiken je naam heb ik erbij vermeld mijn dank hiervoor..
groetjes Wil

Iets om bij na te denken:

In nationale parken in Amerika en Canada zijn er wolven die langzaamaan hun angst voor mensen verliezen.

Een man had een keer een hoofdwond opgelopen terwijl hij in een rugzak buiten sliep. Een wolf had dat gedaan. Wat bleek?

Een jaar eerder hadden kampeerders twee jonge wolven eten gegeven. Deze wolven broer en zus waren bij de kampeerplaats blijven hangen en kregen daar regelmatig eten. De dag voor het bijt incident hadden een groep kampeerders de wolven nog eten gegeven. De nieuwe groep kwam aan, en zij... gedroegen zich zoals het hoort. Plastic containers, en niet de wolfjes voeren. De wolven kregen honger, gingen 'bedelen' en werden pissig toen ze niets kregen. Een heeft in het holst van de nacht de slapende kampeerder 'een corrigerende knauw' gegeven. Aangezien een wolf groot is, en veel meer kracht heeft dan een hond, had dat dus geresulteerd in een haal in de schedelhuid. Had de wolf kwaad gewild, dan hadden de verwondingen duidelijk ernstiger geweest.

Dit is dan ook geen verhaal van 'gevaarlijke wolven', maar een verhaal van: voedsel brengt mens en wolf samen. De evolutie die eeuwen geleden begonnen is begint nu weer steeds: toenadering tussen mens en wolf. Alleen grijpen we nu in en transporteren we zulke 'probleemwolven' naar een afgelegen gebied. Misschien worden ze in uitzonderlijke gevallen ook wel afgeschoten, dat zou me niets verbazen.

Er moeten roedels wolven geweest zijn die op een gegeven moment die rondreizende clubjes mensen achterna zijn getrokken. Slacht afval, ander afval, het is allemaal eetbaar. Maar da's makkelijk! Pups groeiden op met het idee dat het heel normaal is om in de buurt van dat kamp te komen om restjes te zoeken. De wolven raakten hun angst kwijt. Er is vast een keer iemand geweest die met veel geduld een wolf uit de hand heeft gevoerd. En zo steeds een stapje verder. Steeds iets minder bang van elkaar, en generatie na generatie die opgroeit met het idee dat mensen = voedselresten. Het is dan niet vreemd dat de wolven steeds tammer werden. Al de wolven die niet bang waren van mensen in het voordeel waren, worden de 'tamme' genen doorgegeven, en dat resulteert dan in een hond.

Gelukkig voor de wolven is het leven in een nomadengroep heel wat anders dan nu een wolf als huishond te willen opvoeden. Dat laatste gaat niet. Onze ontwikkeling en die van de hond lopen samen op. Het juiste moment op de juiste plaats. De wolfshonden blijven steeds dichter bij de mensen hangen, en op een gegeven moment worden pups in het kamp geboren. Die pups worden écht gesocialiseerd met mensen, en dan gaat het steeds sneller, de band word hechter.

En nog steeds worden wolven door onze activiteiten aangetrokken. Het is nu niet anders dan toen.

Ik weet dat er in wetenschappelijke kringen veel debat is over het hoe, maar als je huidige wolven toenadering ziet zoeken vanwege eten, dan kun je toch je conclusies trekken?

Vraag me in hoeverre zit instinct van een wolf nog in de honden?
Wolven hebben toch ook altijd de ondergeschikte en die de meeste zwakke uitstraalt wordt het meest 'aangevallen'?
Merk ik bij honden toch ook wel, straalt een hond angst of zwakte uit wordt hij sneller 'aangevallen' dan een hond die kracht uitstraalt.

Wat een leerzaam verhaal zeg

zie mijn Ros als de Omegawolf, we gaan wel vaker naar het hondenspeelveld met een groep andere honden en als er dan wat voor doet laat Ros zich graag op een lagere rangorde zetten vind ie niet erg zet gelijk een stapje terug en wacht wel af tot ze naar hem komen en het goed is, maar ondertussen is hij heel erg te hebben met anderen honden en heeeeel slim haha

Wat denk je daarvan Gerdine ???????????????????

Een omega is eigenlijk de uitlaatklep van de roedel.
Dus als er eentje kwaad is dan gooit hij het los op de omega zodat er niemand gewond raakt. De omega weet precies wat hij moet doen om niet gewond te raken.

Ik weet niet of honden een echte omega hebben, zeker als het om een groep vreemde honden gaan. Honden die in het park bij elkaar komen zijn geen roedel, hoe goed ze elkaar ook kennen. Eigenlijk spelen ze alleen met elkaar en verder delen ze niets.
Dus of jou hond dan een omega is in die groep, denk het niet.

Verder denk ik dat je ook moet kijken naar het ras van de hond om te zien hoeveel wolfse instincten er nog in zitten.
Een oerhond zal er meer hebben dan een gezelschapshondje.

Het is ook zo dat bij honden een bepaald instinct verder is door gefokt om die sterker te maken. Dan kan een ander instinct weg gevallen zijn.
Dus het ligt een beetje aan het ras.

oke, snap het,

bedankt!

Intressant stukje geplukt van het retrieverforum, over wolven, honden, en hun origine.

Van feiten kunnen natuurlijk zeer veel verschillende conclusies getrokken worden. Voor mezelf geloof ik nog het meest dat net als bij mensen en apen, wolven en honden een gemeenschappelijke voorouder hebben, en zich verder ontwikkeld hebben tot aparte soorten die men niet echt meer met elkaar moet vergelijken, alhoewel dat toch weer intressant is natuurlijk.

De Hond van Darwin
Geschreven door Administrator
donderdag, 01 april 2010 17:26

Naar aanleiding van zijn geboorte 200 jaar geleden is Darwin momenteel terug “hot”. Op 1 september 2009 is de clipper Stad Amsterdam, in het kielzog van de Beagle, vertrokken voor een reis rond de wereld. In verschillende episodes kunnen we de avonturen volgen op onze televisie of het internet. Het boek “ On the Origin of Species, by means of natural selection “ heeft zonder twijfel het denken van de mens omtrent zichzelf het sterkst beïnvloed van alle boeken sinds de uitvinding van de drukkunst.

Elk redelijk en verstandig mens weet dat de woorden van de Bijbel over het ontstaan van de mensheid alleen in overdrachtelijke zin mogen gelezen worden. Toch komen ze meer en meer op de voorgrond, de mensen die beweren dat de theorie van Charles Darwin larie en apekool is. Creationisten propageren de letterlijke versie van Bijbel (en Koran) waarbij een opperwezen op de zevende dag uit een bergje modder de mens modelleerde en hem leven inblies.

Een van hun veel gebruikte argumenten is : “ als de evolutietheorie zou kloppen , waarom zien we dan voor onze ogen geen mensen ontstaan uit apen ? “ (sic). Of om het een kynologische draai te geven : waarom ontstaan er vandaag geen hondenrassen meer uit wolven ? Daarmee komen we op ons eigen terrein en kunnen we ons meteen afvragen of honden inderdaad van wolven afstammen?

In oude verhalen vinden mensen verlaten wolvenpups en nemen ze mee naar huis waar ze uitgroeien tot huishonden. Volgens deze theorie heeft de mens, “ de heerser van de natuur”, het initiatief genomen om het wilde dier te temmen en aan zich te onderwerpen. Niet iedereen was het echter eens met deze theorie en zeker Darwin niet.

Als we ervan uitgaan dat de eerste mensachtigen ongeveer 600.000 jaar geleden opdoken, moeten we erbij vertellen dat het nog 570.000 jaar zou duren vooraleer zij konden praten met elkaar en nog eens ruim 20.000 jaar voordat ze enige vorm van landbouw gingen beoefenen. De “mens” zoals wij die kennen is een fractie van een seconde in het bestaan van het heelal. Bij het ontstaan van de mensheid was er reeds een opsplitsing gebeurd tussen wolven, coyotes en jakhalzen. Door archeologische vondsten kan men aantonen dat wolven hetzelfde territorium bewoonden als de mens. Pas veel later zijn er vondsten te traceren van honden in de directe woonomgeving van de mens. Er wordt aangenomen dat ongeveer 14.000 jaar geleden beiden soorten zich bij elkaar aangesloten hebben. Een merkwaardige begraafplaats is die van Ein Mallaha in het Noorden van Israël waar een skelet gevonden is van een oudere man waarvan de linkerhand rustte op de schedel van een vier maanden oude pup. Wellicht de aller-oudste vondst werd echter gedaan in ons eigen land. Een prehistorische schedel die werd ontdekt in de grotten van Goyet (Condroz) is het oudst bekende fossiel van een hond. De grote hond leefde zo’n 31.700 jaar geleden. Tot dat besluit is recent de onderzoekster Mietje Germonpré van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen gekomen. Haar analyse van de skeletten in België en Rusland toonde aan dat paleolithische honden bredere en kortere snuiten hadden, en relatief bredere schedels dan fossiele en moderne wolven. Volgens Germonpré vormt de grootte van de tanden het meest opmerkelijke verschil tussen de prehistorische hond en zijn moderne tegenhanger. Ze vergelijkt de tanden in de schedel dan ook eerder met die van wolven. Qua vorm leken deze dieren wellicht op de Siberische Husky, maar qua grootte hadden ze meer gemeen met grote herdershonden.

Hiermee is de vraag echter nog altijd niet beantwoord in hoeverre de mens de “hond” gemaakt heeft. Uit onderzoek op zilvervossen blijkt dat men door verder te fokken met de volgzaamste pups , men binnen de tien generaties inderdaad morfologische veranderingen ziet optreden. De achter-, achterkleinkinderen zien er anders uit dan de oorspronkelijke ouders. Zij verliezen hun angst voor de mens, krijgen gevlekte vachten en hangoren. Volgens deze piste zou de hond rechtstreeks kunnen afstammen van wolvenpups die de mens opgenomen heeft en gekoesterd . In 2002 werd deze theorie versterkt door de resultaten van DNA-onderzoek. Het artikel verscheen in het gezaghebbende Science en stelt dat alle honden afstammen van een handvol Indische wolven ( Canis lupus pallipes ) die 15.000 jaren geleden getemd werden in Oost-Azië. Door vergelijkend onderzoek naar het mitochondriaal DNA ( = afkomstig van het mitochondrium in de cel en dit is altijd voor 100 procent afkomstig van de moeder) komt men tot de conclusie dat er slechts drie “founding females” zouden zijn, de zgn “Eva’s” van de hondenwereld.

Deze stelling staat diametraal tegenover die van Darwin die schreef: “Zonder nader in detail te treden meen ik niettemin, op grond van geografische en andere overwegingen, te mogen stellen dat onze gedomesticeerde honden waarschijnlijk van verschillende wilde soorten afstammen. “

De bovenstaande stelling kan ook in twijfel getrokken worden door gedragsonderzoek waarin men aantoonde dat zelfs met de fles opgevoede wolfjes , eens ze volwassen waren, een onvoorspelbaar gedrag vertoonden die het samenleven in een primitieve mensengemeenschap vrijwel onmogelijk moet gemaakt hebben. Shaun Ellis toont door zijn jarenlang verblijf tussen de wolven aan dat een roedel de mens tot op zekere hoogte kan aanvaarden zolang hij zich maar aanpast aan het wolfse bestaan. In zijn onderzoek past de mens zich aan en blijft het wilde dier een echte wolf. Wel blijkt dat een aantal sociale omgangsvormen onder druk komen eens de roedel in gevangenschap leeft, geen directe concurrenten heeft en weinig inspanningen moet doen om aan voedsel te raken. Een wolf in gevangenschap wordt eigenlijk minder sociaal intelligent, terwijl net die eigenschap nodig is om samen te leven met de mens.

Het probleem met wetenschappelijk onderzoek is veelal dat men uit dezelfde feiten verschillende conclusies kan trekken. Uit het genoemde DNA-onderzoek kan men bijna met zekerheid afleiden dat honden van wolven afstammen, aangezien er slechts 1% verschil is in erfelijk materiaal. Toch ontdekte men dat DNA-sequenties van honden tot één enkele welbepaalde categorie kunnen worden gerekend, waarin geen enkele wolvensequentie voorkomt. De voorouder van onze trouwe viervoeter heeft wellicht één gemeenschappelijk voorouder, oerhond, die toen al ver afstond van alle levende wolvenpopulaties. Wellicht is er honderdduizend jaar geleden een afsplitsing geweest in de groep van de wolven, zoals vele duizenden jaren voordien er een afsplitsing gebeurde tussen wolven, jakhalzen en coyotes waartussen het genetisch verschil veel groter is. Ondanks het feit dat wolven (Canis lupus) en oerhonden op dezelfde locaties rondzwierven is er wellicht stilaan een sociaal isolement opgetreden. Waar wolven verdwijnen of in de problemen komen als er mensen opduiken blijken deze oerhonden zich wel degelijk aangepast te hebben. Zij bleven rond de prille nederzettingen rondzwerven en werden hiervoor beloond door kliekjes van de mensen. Anderzijds vormden zij een soort natuurlijke barrière tussen de mensen en de andere wilde dieren. Door hun waakzaamheid werd de primitieve mens verwittigd bij gevaar. Geleidelijk aan zullen zij ook ondervonden hebben dat ze belang konden hebben van elkaars aanwezigheid bij de jacht. Zoals Konrad Lorenz het zo pakkend beschreef zullen er wellicht momenten geweest zijn dat de hondenroedel het spoor opnam van een gekwetst dier en de mens op die manier leidde naar zijn weggelopen buit. De resten van het karkas zullen een niet te versmaden beloning geweest zijn. Dit opportunistisch gedrag van de oerhond maakt dat hij het eerste gedomesticeerd dier geweest is in de geschiedenis. Andere dieren zoals schapen, katten en runderen komen pas vele duizenden jaren later in de onmiddellijke omgeving van de mens voor. Misschien is dit wel de waarheid? De mens heeft niet bewust voor de hond gekozen maar net andersom heeft de oerhond de voordelen ingezien van een bondgenootschap met de mens. De oerhond werd een cultuurvolger die zichzelf heeft aangepast aan een leven in de nabijheid van de mens om gebruik te kunnen maken van een belangrijk voordeel: gratis voedsel. Het is dus niet “ man kiest hond” maar wel “hond kiest man”.
Deze onbewuste keuze, voortgekomen uit een genetische mutatie bij de wolf waarbij de sociale capaciteiten versterkt werden, heeft de hond zeker geen windeieren gelegd. Doorheen de eeuwen heeft hij zich weten stand te houden ook in tijden dat zijn aanwezigheid niet altijd even welkom was bij hongersnood of golven van hondsdolheid. Oorspronkelijk was de verhouding hond versus mens een soort LAT-relatie, een los-vast verhouding die we nu nog kennen in gemeenschappen in Afrika en Azië, waar honden niet echt aan iemand toebehoren . Toen de mens zich stilaan bewust werd van het nut van honden heeft hij het proces van “zelfdomesticatie “ wellicht versterkt door jonge hondjes in zijn gezin op te nemen. Om gewenste capaciteiten – jachtinstinct, waakzaamheid, fysieke kracht - te stimuleren heeft hij bewust ingewerkt op de vererving en zijn vele variëteiten ontstaan.
Jan Desmet heeft het fenomeen krachtig samengevat: “ De oerhond wist door zijn sociale vaardigheden, zijn genetisch aanpassingstalent, zijn compactheid, zijn kroostrijke voortplanting, zijn frontale, vertrouwen inboezemende blik, zijn aanstekelijke hulpeloosheid voorspoedig bij de mens aan te sluiten. Door zijn houdbare aard, loopt niet weg, was het niet nodig om hem op te sluiten of vast te binden. Als toemaat bleken zijn hygiëne en agressie hanteerbaar. In ruil voor zijn uitverkiezing schonk de hond zijn neus en waakzaamheid, zijn vertrouwen en aaibaarheid. “
Freddy Quackelbeen

Om te lezen:
Charles Darwin, Over het ontstaan der soorten.
Gratis te downloaden op http://www.nieuwezijds.nl/
Stephen Budiansky, De waarheid over honden.
Jan Desmet, Van de liefde van de hond.
Konrad Lorenz, Zo kwam de mens aan de hond.
Shaun Ellis, De Wolvenman.

Erg interessant om te lezen!

Liefs,

Als ik het zo lees, vult Sasja meerdere rollen.
Banjer is de Alpha-reu.
Hij acsepteerd iedereen..en als een hond hem uitdaagd loopt hij zelfs weg.
Maar als de andere hond blijft aanvallen, zal hij een corigerende snauw terug geven.

Sasja is de Omega-teef in huis.
Maar als we naar buiten gaan en ik Sasja uitlaat steld ze zich meer op als de Beta-teef.
Ze controleerd iedere hond en wilt iedereen gelijk onder haar plaatsen.

Hmm..wel een appart, maar leerzaam stukje.
Dat honden dus nooit voor een bepaalde rol worden geboren is wel zeker vast te stellen nu.