vraagje over geteste dieren

ik vroeg me af als beide ouder dieren getest zijn en geen erfelijke afwijkingen hebben waarom moet dan als de puppies later zelf een nestje krijgen alsnog ook getest worden? Zijn ze dan niet automatisch vrij van erfelijke afwijkingen? ik ben geen fokster hoor maar vroeg me dit af.

Het is niet omdat de ouders vrij zijn dat ze de pups ook vrij zijn van alle afwijkingen. Sowieso als je een nestje wil, wil je dat jouw moedertje in goede conditie is. Ook wil het niet zeggen dat omdat de ouders vrij zijn, de pup ook vrij is, het beperkt enkel de risico's, maar is niet compleet uit te sluiten.

Veel aandoeningen vererven "niet-mendeliaans" maar "multi-factorieel"

Dit houdt in dat zelfs als je twee vrije honden op elkaar zet, dit niet wil zeggen dat je vrije pups hebt.

Veel kleurtjes vererven wel mendeliaans, dan is het heel makkelijk om te voorspellen welke kleuren alvast niet in jouw nest zullen zitten (twee pure zwart-witte BC's zullen zelden ineens bruine pups geven).

Maar bij ziektes zoals epilepsie, PL, HD, Cataract, PRA, .... enz enz

is het vaak zo dat het generaties kan overslaan en omgevingsinvloeden veel effecten kunnen hebben --> meerdere factoren spelen het spelletjes mee --> multi-factoriële vererving.

Wel geldt gewoonlijk dat statistisch gezien, 1e graadsverwanten van een lijder meer kans hebben op dragerschap of lijderschap.

Maar ja dat is statistisch, dus geen absolute waarheid. Een hond kan alsnog dus de ziekte krijgen.

Voor veel ziektes is het ook zo dat ze niet allemaal enkel en alleen erfelijk zijn: ja kan zowel HD als PL in de hand werken door verkeerde bewegingen e.d. --> PL kan je bvb krijgen door een verkeerde sprong, dit heet dan traumatische PL en heeft weinig te maken met erfelijkheid. Vandaar dat altijd wordt gezegd, geen trappen lopen e.d. Het moet correct aangeleerd worden zodat de belasting niet verkeerd is.

Het is zoals kanker, sommige varianten zijn erfelijk. Dan heb je veel kans maar het kan ook zijn dat je het nooit krijgt. Anderzijds heb je mensen die daar geen genetische basis voor hebben en het wel krijgen door omgevingsinvloeden. Je hebt ook mensen die immuun blijken te zijn maar hoe dat werkt zijn ze nog steeds niet uit (laat staan bij honden).

Ja kan ook de genetische versie hebben en deze heel snel 'triggeren' door omgevingsinvloeden. Ze noemen dat geloof ik de dubble-shot-hypothese (ben ff niet zeker). Waarbij je dus 2x in de roos moet schieten om het te hebben, 1= het gen en 2= omgeving. Als de omgeving niet meespeelt krijg je het niet, of als het gen er niet is maar de omgeving wel krijg je het niet.

Het hele probleem van de invloed van omgeving op onze genen wordt geloof ik de epi-genetica genoemd.

Correct me if i'm wrong.

Nog een voorbeeld:

oogtesten moeten elk jaar gedaan worden (behalve DNA geloof ik, weet niet zeker)

dit omdat op 2 jarige leeftijd niks te zien kan zijn maar dan ineens wel op 5 jarige leeftijd.

Dus veel dingen kan je testen en vrij blijken te zijn maar dan toch uiteindelijk niet vrij zijn.

Beetje vervelend, ik weet het.

Veel fokkers testen sommige pups al van in het nest op bepaalde zaken, als dit kan gedaan worden dmv DNA.

Want statistisch gezien zouden er van de 4 pups 3 geen lijder moeten zijn maar het kan evengoed dat je 4 vrije pups hebt 

Zoals Saartje al uitlegt vererft niet alles zo simpel als: ouders hebben het niet, dus pups zullen het ook niet hebben. Als ik kijk naar bijv border collies, zul je als je verantwoord wil fokken altijd HD fotos maken. Ouders en voorouders zonder HD geeft je uiteraard betere kansen op goede heupen dan als je HD C x HD D doet, maar hoe het vererft en ontwikkelt is niet 100% duidelijk en daar spelen veel dingen een rol in. Uit 2 vrije ouders kunnen pups met HD komen, net als uit 2 ouders met slechte heupen er pups tussen kunnen zitten die geen HD hebben.

Andere dingen zijn idd wel simpeler qua vererving. Om het even bij borders te houden. Er zijn DNA testen voor TNS, CEA/CH, CL en MDR1. Dit zijn dingen waar 2 genen zijn, van elke ouder 1. Het vererft recessief dus beide genen moeten fout zijn om een lijder te creeen.
Voor onze toekomstige pup zijn beide ouders op al deze genen vrij. De pups kunnen dus alleen maar goede genen meekrijgen en zijn dus via vererving vrij. Het is in principe niet nodig om dit verder te testen.
Het kan ook zijn dat een van de ouders drager is, en de andere vrij. In dat geval is er bij elke pup dus 50/50 kans dat ze drager of vrij zijn. In dat geval ga je uiteraard wel testen om te kijken of ze wel of niet drager zijn voor je er mee gaat fokken. Want stel dat ze drager blijken te zijn, en de reu/teef waarmee je combineert is ook drager, dan kunnen er ook lijders ontstaan. Een goede fokker zal dat altijd proberen te voorkomen.

Kortom, een deel is zo simpel dat als beide ouders vrij getest zijn, je dat inderdaad niet nog een keer zou hoeven testen. Bij andere aandoeningen spelen meer dingen mee en dat zal je altijd moeten testen voordat je daar zekerheid over hebt.

Het ligt er wel aan welke erfelijke afwijking je bedoelt?

Er zijn erfelijke afwijkingen bij dat als de ouders vrij zijn, de pup daar niet op getest hoeft te worden.

Dit gaat niet in alle gevallen op, maar misschien is het handig te vermelden welke erfelijke afwijkingen jij in gedachten hebt.

oke helder en duidelijk uitgelegd, bedankt daarvoor. Niet echt specifieke afwijkingen maar meer algemeen was ik benieuwd naar. Je gaat snel denken dat als ouders vrij zijn dat pups dat dan ook zijn. Wat dus niet hoeft te zijn. fokken is niks voor mij hoor dat laat ik liever aan ervaren fokkers over. Bedankt nogmaals

Het ligt eraan hoe er getest is. 

Mijn vorige hond had pra, dat werd getest door een oogonderzoek. Omdat dit een recessieve via één gen vererfbare aandoening is, kunnen twee dragers een lijder geven. 

Bij een dna test voor dezelfde aandoening haal je ook de dragers eruit en kun je voorkomen dat je lijders fokt. Wanneer je een hond wil gebruiken voor de fok en een van beide ouders is drager, moet je de pup testen om te kijken of deze drager is. 

En soms is een dna onderzoek niet mogelijk. Omdat de test eenvoudigweg (nog) niet bestaat of omdat men niet weet welk stukje dna er precies verantwoordelijk is voor een eigenschap en welke afwijkende erfelijke code welke ziekte geeft.