Belonen, is dat eigenlijk wel zo goed?

Nou dan zou ik zeggen, ga een keer naar een seminar van Bekoff. Ik vond hem echt heel goed! Ik ben vorig jaar 2dagen geweest. De vragen die ik hier boven neergezet heb zijn daar uitvoerig door hem verdedigd.

Oefeningen aanleren is niet hetzelfde als opvoeden!!! Helaas bestaan hier ook bij heel veel hondenscholen nog veel misverstanden over.


Uiteraard kan ik daar niet zo antwoord op geven. Dat is helemaal afhankelijk van de motivatie van de hond, de mogelijkheden van de hond, de mogelijkheden van de eigenaar en de omgeving. Het is wel heel jammer dat er nog steeds heel veel mensen denken dat een hond opvoeden/trainen/heropvoeden een kwestie is van een kookboek volgen. Je pakt het juiste gerecht en dan werkt het. Helaas, of eigenlijk gelukkig is dat niet zo.

Nee, het is zeer complex.
Daarom kom ik ook niet uit met enkel wetenschappelijke kennis.
Ik kijk altijd een tijdje naar een hond, maar er eens wat contact mee, kijk nog eens. En dan komt zo boven borrelen wat de beste aanpak zou moeten zijn.
Ondertussen praat je natuurlijk ook met baasjes.

Begin van de middag een hond die enorm uitviel naar een witte herder die langs het raam liep. Elke dag vier keer als de herder voorbij kwam, haast door het raam heen.
De heel eenvoudige oplossing was deze keer: de deur open zetten. Konden ze door het tuinhek aan elkaar snuffelen. Daarna is de witte herder in de tuin gekomen en ze hebben tien minuten heerlijk gespeeld. En tijdens het spelen elkaar helemaal afgetast qua grenzen en interesses. Heel leuk om te zien.
Omdat ze bang waren dat de hond heel agressief zou zijn hebben ze de honden nooit bij elkaar in de buurt gelaten. 'Als hij de kans krijgt, vreet hij hem op!' zeiden de baasjes.
Maar wat hij eigenlijk wou, was weten wie die grote witte herder nou eigenlijk was en waarom hij daar uit de buurt gehouden werd.
Denk ik dan he!

Maar wat zou dan jouw methodiek zijn? Aan de hand van welke factoren bepaal jij motivaties en mogelijkheden? Of geef eens een voorbeeld uit de praktijk (uiteraard zonder namen) Wellicht komen we elkaar dan wat nader. (Deze vraag ook aan Margje!) 
 
Ben het meteen met je eens dat opvoeden en kunstjes niet hetzelfde zijn maar wat ik dus aangaf is dat de manier van omgang met "opvoeden" vaak weer teruggevoerd is op hoe men de trucjes aanleert. Dit is in mijn optiek pertinent fout. 

Ik heb overigens een tijdje mail contact gehad met Bekoff, was uiteraard heel interessant. Hele vriendelijke man, maar dat buiten beschouwing gelaten, heb ik van dat contact op zich alweer veel mogen leren. Ooit eens seminar bijwonen lijkt me fantastisch, maar er zijn er zoveel die ik wel een keer live wil zien!

@Margje, excuus aanvaard.

De methodiek is juist afhankelijk van de motivatie. En de motivatie is te veel omvattend om dat in een paar regels te vertellen. Als voorbeeld mijn eigen saarloos. Die is heel overdreven/duidelijk in al zijn signalen. Dus ook bij begroeting als ik binnenkomt. Dus opspringen hoort daar dan ook heel erg bij. Mijn mond zit nou eenmaal hoger dan die van hem. Wat ik gedaan heb is gewoon bij binnenkomst op mijn knieen gaan zitten en dan even begroeten. Langzaamaan ben ik het eerder gaan afbreken en weer opgestaan. Tot hij uiteindelijk uit zichzelf niet meer op sprong. Hij mag wel af en toe op commando opspringen. Dat vind ik ook leuk, maar niet altijd. Hij gebruikt bij dat opspringen ook zijn poten en die zitten wel op gezichtshoogte. Dus af en toe een kras op je gezicht moet je dan wel voor lief nemen.

Er zijn er inderdaad veel te veel. Helaas kan ik ze ook niet allemaal bezoeken, maar Bekoff is wel een aanrader! Gaat meestal niet alleen over honden, maar over dieren in het algemeen.

 Op basis waarvan doe jij deze aanname?

Even een vraag van mij tussendoor over het "plezier" gedeelte.

Hoezo zou drive niet plezier gerelateerd kunnen zijn? (Dit meen ik hier te lezen.)

@Kai,
De vraag is hoe je motivaties probeert te achterhalen?
Dat is nog niet zo eenvoudig om te beantwoorden!

Ik ben laatst bij twee Bouviers geweest. Reu en teef, 5 en 3 jaar oud. Reu was een herplaatser en de teef is er als pup bijgekomen.
Ik ben benaderd omdat beide agressie vertonen naar andere honden. En van de teef werd verteld dat ze ineens beet (dat werd verteld toen ik er al was, niet van tevoren). Zo liep ze (ogenschijnlijk) vrolijk tussen bezoek en zo sprong ze ineens op en beet dan in de zijkant van de arm, bij de elleboog. Met flinke blauwe plekken en schrammen tot gevolg.
Familie durfden niet meer te komen en de honden waren ook niet meer welkom bij andere mensen thuis. Dit beperkte de man en vrouw nogal.

Ik kom binnen en word besnuffeld door de twee bouviers. De teef lijkt ontspannen en dat concludeer ik uit: ontspannen spieren, geen oogwit, gang is losjes, geen stresssignalen, staart (nou ja.. staart..) kwispelt ontspannen (de hele achterkant gaat losjes heen en weer).
De reu snuffelt gespannen: strekt zijn nek uit om bij mij te komen, staat met gespannen spieren, veel oogwit.
Ik loop door. Beide honden proberen constant oogcontact te zoeken. De reu van een afstandje, de teef gaat recht voor me zitten. Ik kijk geen van tweeën recht aan. Ik krijg koffie. Praat wat met de eigenaren en terwijl ik praat verstijft de reu, spieren spannen zich, hij strekt zijn nek weer uit en begint te grommen. Ik draai mijn lijf nog meer weg, ga achteruit zitten, draai mijn hoofd helemaal weg, krom mijn rug. De reu gaat liggen en draait ook zijn kop weg. De teef daarentegen komt naar me toe en probeert oogcontact te zoeken. Ik draai weer weg van haar.
Ik vraag of we met 1 hond tegelijk kunnen oefenen
Beginnen met de reu. De spanning, de signalen wijzen mij op angst. Ik blijf zo ontspannen mogelijk zitten. Gaap een keer, knipper en maak 'vriendelijke zachte ogen'. Daardoor gaat de reu zich wat meer ontspannen. Ik ga navragen waar hij vandaan komt, wat ze met hem doen enzovoorts. Slechte socialisatie zo te horen. Angst is zijn motivatie is mijn conclusie, wantrouwen naar mensen en te weinig steun van zijn eigenaren. Daar gaan we dus mee oefenen.
Dan de teef. Het uitvallen lijkt heel plotseling te zijn. Ze houdt mij vanaf haar plaats sterk in de gaten en als ik voorover buig en mijn benen van elkaar haal om mijn kop koffie te pakken, komt ze op me af gestormd vanaf haar plek en springt naar me op. Ik ga wend me onmiddelijk af, hou mijn hoofd laag en afgewend. Ze gaat weer op haar plaats liggen.
Het heeft dus te maken met bewegen. Ik haal een paar keer mijn benen van elkaar en plaats ze weer over elkaar. In het begin gaat de kop omhoog, later niet meer. Dan tap ik met mijn voet op de grond, eerste paar keer kop omhoog, daarna niet meer. Haar houding blijft ontspannen. Ik doe alsof ik op wil staan en de hond gaat zitten op haar plek. Ik leun weer achterover. Ik krijg een ingeving door de manier waarop ze kijkt, ik denk dat ze wil drijven. Dat verklaart het reageren als mensen opstaan, happen als ze lopen, ze blijkt ook altijd in de buurt te blijven en om mensen heen te lopen, ze gaat niet liggen als mensen in de keuken of kamer nog staan. Ik sta op, ze kijkt me aan, staat ook op, maar beweegt nog niet. Ik blijf haar aankijken, waarop ze ligt gaat grommen, ik blijf kijken. Mijn houding is dan, schouders naar achteren, rug recht, hoofd recht ofwel een zekere houding. Ze stopt met grommen en gaat zitten, ze kijkt weg. Ik hef de druk op door mijn zijkant langzaam toe te keren en haar niet meer aan te kijken.
Zo zijn we verder gegaan. Ik heb uiteindelijk heel de kamer gehad, naar binnen en naar buiten gelopen terwijl zij ontspannen op haar kussen lag. Ontspannen wil voor mij zeggen: geen spierspanning, zachte ogen, geen oogwit, oren en staart ontspannen.
Ik heb gezegd: ik ben geen schaap of koe, ik laat mij niet drijven, zij heeft gezegd: oke

De reu was nog een aantal lessen werk. De teef was daarna geen enkel probleem meer, bij mij dan Baasjes hebben instructies gehad en de teef heeft nog weleens een drijfneiging, maar die is snel te stoppen. De reu krijgt al wat meer vertrouwen en er kunnen weer mensen over de vloer komen.

Wat is(of kan/kunnen zijn) de motivatie(s) van een hond om te trekken aan de riem tijdens een normale wandeling?

Een drive is volgens mij niet voor niets een drive, het beloond op een of andere manier zo, dat het een drive is geworden. Denk ik dan.

Wat ik bedoel met bijvoorbeeld Flyball en JRs is dat de spanning zo wordt opgebouwd, dat het adrenalinepeil van de honden zo hoog is, dat ze gewoon buiten zichzelf zijn van opwinding. En dat lijkt mij niet meer leuk, maar enkel iets wat leid tot frustraties.

Ehm even brainstormen

- Sneller bij een doel komen. (geurtje, andere hond, speelveld)
- Ergens sneller bij vandaan komen. (enge/nare dingen)
- Instinct, denk aan sledehonden.

Oke....weet je er nog meer? misschien vanuit je ervaringen met lesgeven enzo?

Of zijn er andere mensen die een aantal weten?

Vanwaar deze vraag J&T?

Omdat het over wel/niet belonen gaat, en we zouden juist de goede motivatie moeten belonen. Alle honden trekken aan de riem, ook pups, wanneer je weet wat de motivatie is van trekgedrag kan je ook bepalen wat je er aan kan doen en wanneer je op het juiste moment kan belonen zodat de beloning ook het juiste effect heeft.

en ik neem gewoon het trekgedrag even als voorbeeld om het wat overzichtelijker te houden.

Okay.

Ik zelf denk dat je de motivatie van de hond maar heel zelden moet zoeken buiten de mens-hond interactie. Zo zie ik een hond die trekt eerder op zoek naar antwoorden van zijn mens dan met het daadwerkelijke doel ergens op af te spurten. Zo zie je dus vaak een trekkende hond, en als je de mens die er achteraan slungelt vraagt om zich om te draaien, draait die hond vrolijk mee om vervolgens weer als een gek naar voren te knallen. 

Dus ofwel is het overal super mega interessant, ofwel gaat het zich daar niet om. De riem zorgt ervoor dat er een heel direct contact is tussen mens en hond, daardoor doet het zich aan als een perfect medium voor de hond die heel vaardig is in het communiceren via tastzin. 

Wat er precies gecommuniceerd moet worden, dat is denk ik heel afhankelijk van de individuele relatie tussen mens en hond.

over dat trekken, is het niet zo met trekken dat honden op dat moment geen respect hebben voor de ander aan die lijn (de mens dus). En zo de lijn (trekken) gebruiken dat dus duidelijk te maken aan hun baas (conversatie, communicatie)

wat ik bedoel is eigenlijk, dat een hond met een enorme motivatie ergens heen te willen onderschikt moet maken aan zijn respect voor de snelheid en looprichting van zijn baas.

dus eigenlijk........de genoemde"" motivatie's door Margje er niet zo denderend toe doen ??

en dat je dus niet het probleem "trekken" zelf moet gaan aanpakken met bv voer belonen op het moment dat er niet getrokken wordt, maar je op zo'n wijze met de hond aan de slag moet dat het trekken achterwege blijft.

zelf ervaar ik trekken altijd als een moment van de hond dat hij lak aan me heeft
zn motivatie doet er niet zo heel erg toe in mijn beleving, want of hij mn arm nu uit de kom wil trekken voor een lekker geurtje of om angst....... hij stoort zich op dat moment niet aan mij.

(tenzij de angst zo extreem is dat de hond alles kwijt is en alleen nog maar kan vluchten, maar ook daarin zit zelfs nog een baas/hond relatie waar iets misschien ook wel beter kan)

opvallend vind ik hierin altijd het verschil wie met de hond wandelt, de interactie/relatie is anders dus het gedrag van de hond is anders.


en over dat "leuk" vinden en "blij" zijn.
ik denk zelf dat een hond heel blij kan zijn, en het heel leuk vindt om SAMEN met zn baas aan de slag te gaan, en zolang het gezonde spanning blijft en geen stress wordt er veel vreugde uit een activiteit gehaald kan worden (welke dan ook, als het maar bij baas en hond past).
wat spanning is niet te voorkomen, en in mijn ogen ook niet erg, elk leer proces brengt spanning met zich mee, zonder spanning komt er niet veel tot stand, het zit hem wat mij betreft in de stress.
wat filmpjes op you tube zegt me dus totaal niks
das een zeer gemanipuleerde weergave van iets wat veel langer duurt (vooral wat erna komt, wat toont de hond, hoeveel spanning staat er op de hond)

wat betreft voedselbeloning........ hooguit in de aanleerfase, maar dan nog, het is gewoon ook mijn ding niet dat "werken voor het voer", ik gooi het liever in de bak van de hond en probeer met trainen de interactie tussen mij en de hond de beloning te laten zijn...... lukt best aardig eerlijk gezegd

Over trekken:

Lola kan bepaalde open vlaktes niet oversteken, ze trekt dan om dicht langs de huizen of gebouwen te kunnen lopen. Het lijkt op een soort pleinangst. Dwingen heeft geen zin want dan wordt ze panisch en gooit zichzelf op de grond. Dus wij lopen nooit een plein zomaar over, maar met beleid. Ik denk dat je haar met lekkers wel het plein over zou kunnen laten steken, maar mijn gevoel zegt dat we beter gewoon daar kunnen lopen waar ze zich goed voelt.

Verder trekt ze niet. Zoals ik al eerder aangaf, zet ze soms wel spanning op de lijn door ineens stil te staan, dan wil ze graag naar de overkant, of ze ruikt iets intressants.

Goja, ik denk dat je voorzichtig moet zijn met conclusies over respect of disrespect. Vaak heeft het trekken namelijk niks te maken met een extern gegeven (geur, andere hond, etc) maar alles met de mens aan de andere kant van de lijn. Vragen als:


-Let je wel op mij?
-Wat is mijn plaats binnen deze taakverdeling?

Hebben niks te maken met disrespect, sterker nog, ze getuigen van een enorm positieve (naar ons toe) motivatie. 

Mijn hond trekt bijvoorbeeld geregeld aan de lijn (zoals je weet) en in mijn optiek stamt dit met name van het tijdperk waarin ik hem consequent negeerde aan de lijn. Nadeel van dat negeren is, zeker bij een hond als Lewis (die zichzelf toch wel best heel erg belangrijk vind, haha) dat dit geen acceptabele uitgangspositie is in de onderlinge interactie, niet in de laatste plaats omdat als ik niet op hem let, hoe moet hij dan weten dat ik wel voor hem opkom, etc? 

Ik kan dus ook met een enkel klapgeluid (mijn voornaamste correctie in onze interacties, als ik Echt wil dat ie stopt met wat dan ook) het getrek compleet laten ophouden. Komt dan mooi naast me lopen, gaat zitten als ik stop, allemaal ach zo braaf, bijna eng. Maar dan moet ik wel op de tijd laten weten dat ik hem in de gaten heb. Tot, uiteindelijk (denk ik dan), dat stukje zich verinnerlijkt en hij over straat loopt met de Kennis dat ik hem in de gaten heb. 

Ik heb er overigens een tijd voor gekozen dat niet te doen omdat ik toen de indruk kreeg dat het trekken zich op een ander niveau afspeelde, namelijk dusdanig dat het hem om de uitdaging op zich te doen was (een onderhandeling over de taken dus) Nu we dat deel hebben afgesloten is er ook weer ruimte om die correctie in te zetten. 

Maar omdat die honden dus zo godsvergeten complex en intelligent zijn, is de communicatie die we in staat stellen op het moment dat we de riem gaan gebruiken, daar een natuurlijk verlengde dus. En soms ook bijzonder moeilijk om precies te weten wat er nou eigenlijk in dat koppie gaande is.

- Onrust (omgeving, weer, etc)
- (Te veel) energie
- Niet weten/snappen wat gewenst gedrag is

En zo kan je nog wel even verder gaan. Ik denk dat de belangrijkste overeenkomst is dat de baas moet doorgronden waarom de hond het doet. Het snappen is namelijk de basis van gedrag veranderen.

In antwoord op JT: Trekken aan de lijn heb ik een eigen visie over (waar ik graag jullie ervaring over hoor):

Zoals Dobry haar voorbeeld echter al aangeeft, is het ook bij trekken aan de lijn belangrijk zich te realiseren dat er verschillende oorzaken kunnen zijn van trekken aan de lijn, dus als men het bv zou hebben over het afleren (wij als sledebeesten 'leren' het soms liever aan), is het heel belangrijk eerst te achterhalen waarom de hond trekt.

Zelf ben ik van mening dat de meeste honden trekken aan de lijn omdat wij mensen te langzaam lopen!
Heel simpel gedacht, maar wij wandelen en de meeste honden zijn dravers; zij moeten zich dus altijd aan ons 'slome' tempo aanpassen.
Wat mij door de jaren heen is opgevallen is dat veel trekkende honden, vanzelf prachtig naast liepen als er met hun (geschikte afstanden/ geschikt tempo) gerend werdt.

Ik heb verder maar heel vluchtig gelezen (ben drie dagen weggeweest), maar zag 'kunstjes aanleren' versus 'opvoeden' staan en wil daar een kleine kanttekening bij maken, voortbordurend op mijn eerdere opmerking mbt belonen mbt 'aanleren' versus 'stimuleren'.
Ik denk dat er wel degelijk een overlap is tussen kunstjes aanleren en opvoeden omdat een kunstje aanleren ingezet kan worden als opvoedkundig middel.

Ik zit met mijn neus tegen het beeldscherm aan om alle reacties aandachtig door te lezen, het groeit me zo onderhand boven het hoofd!
Ik merk nu aan mijzelf dat ik nog niet bepaald sterk in mijn schoenen sta aangaande mijn visie en mening over hoe ik vind dat het moet zijn tussen ''mij en mijn honden''
Wel ben ik een groot liefhebber van zo veel mogelijk terug gaan naar de basis. Daarmee bedoel ik te zeggen dat ik een hond nooit wil programmeren als een computer of robot. Ik wil meer weten van zijn psyche, hoe het door 'zijn' ogen is, en hoe een hond 'voor zijn doen normaal functioneert' zonder een menswezen als zijnde zijn meerdere.
Is het een beetje te volgen wat ik nu schrijf?

En met dat laatste ben ik het zeker eens. We leren onze honden dingen als "zit" en "los" of "bij mij"...

En die "kunstjes" spelen een belangrijke rol in de opvoeding. Een hond die (nog) niet leerde om niet tegen bezoekers op te springen, maar onmiddellijk reageert op het commando "zit" wordt er op die manier al van weerhouden om een bezoeker te overvallen. Een hond die reageert op "los" geeft iets wat hij verkeerdelijk wilde opeten weer af... Een hond die dadelijk naast je staat als je "bij mij" zegt vliegt niet op andere honden... paarden... mensen af.

Denk je nou werkelijk dat een hond die vlucht uit angst bezig is met het communiceren met zijn baas? Of een hond die volledig uit zijn dak gaat tegen een andere hond, dat die juist aan het communiceren is met zijn baas? Ik begrijp gewoon niet dat er mensen zijn die dat denken. Die honden zijn helemaal juist niet met de baas bezig. En als die trekken heeft dat niets met communicatie met de baas te maken. Een normale reactie bij angst is vluchten. Of hij nou los loopt of vast, daar zit geen verschil in dat is een overlevingsreactie, die los staat van de baas. Als je denkt dat de hond dan lak heeft aan zijn baas dan vind ik dat pas disrespect hebben voor de hond. En een hond die volledig uit zijn dak gaat tegen een andere hond die is wel aan het communiceren, maar echt niet met zijn baas. Ga je zelf maar na als je echt heel boos bent, dan ben je echt alleen maar bezig met hetgene waar je zo boos op bent en met niets anders. Dat is voor een hond niet anders. Denken dat je zo belangrijk bent dat je hond op dat moment met jou aan het communiceren is is pas disrespect hebben voor de hond.

Goed punt!
Hoe doorbreek ik dat dan?

Als het waar is wat Bassie zegt dan heeft ie een goed punt.

Het gevaar van zoiets te stellen is dat mensen dit dus voor waar aan nemen en vanuit deze conclusie aan het werk gaan met de hond.
Ik weet ook dat honden die als een gek tekeer gaan tegen andere honden dat dit gedrag helemaal niet gericht is op die andere hond. Het gebeurt namelijk maar al te vaak dat wanneer je zo'n hond los laat deze geen eens aandacht besteed aan die andere hond en dat is toch raar vind ik.

Dus vast stellen van bepaalde motivaties in bepaalde situaties is gevaarlijk .

Honden vluchten bijna nooit voor andere honden maar vaak voor andere situaties, zoals bv. vuurwerk. Honden zijn geen vluchtdieren, vluchten voor een andere hond betekent zwak zijn en dus kiezen ze vaak voor de aanval(anders worden ze juist aangevallen). Honden die aanvallen hebben hier uiteraard een bepaalde reden voor, een grote bek opzetten is vaak genoeg om andere honden op een afstand te houden zodat ze zich zelf verder niet hoeven te laten zien, fysiek en mentaal. Het kan dus heel goed zijn dat deze hond op één of andere wijze onzeker is over zijn eigen fysieke of mentale kracht, en onzekerheid zorgt vaak voor een grote bek.

Leuk om te lezen wat de motivaties van de hond zoal zouden kunnen zijn, ik ga er zelf verder ook geen commentaar over geven, maar het geeft, alleen bij trekgedrag al, een verschil in denkwijzen aan tussen de verschillende mensen die gereageerd hebben.

een paar even op een rijtje:

- Sneller bij een doel komen. (geurtje, andere hond, speelveld)
- Ergens sneller bij vandaan komen. (enge/nare dingen)
- Instinct, denk aan sledehonden.
- Onrust (omgeving, weer, etc).
- (Te veel) energie.
- Niet weten/snappen wat gewenst gedrag is.
- Mensen lopen te traag.
- angstig/pleinvrees.
- gericht op de sociale omgang baas/hond.
- Geen respect voor de baas.
- communicatie tussen hond en baas.

zelf ben ik van mening dat de motivaties van o.a. het trekgedrag(en overig "probleemgedrag") juist gericht is op de mens/baas(direct en ook indirect), de hond verteld de baas hier iets mee. Dit komt omdat honden sociaal gerichte dieren zijn, dieren die een relatie willen opbouwen met de mens. Door zich juist zo te gedragen kan een hond er achter komen wie de mens is, dus door hoe de mens reageert op dat gedrag. Het is bijvoorbeeld heel frappant dat wanneer de hond trekt aan de riem en je laat de riem los dat hij toch bij je blijft, terwijl je zou zeggen dat hij snel ergens anders heen moest...

De omgeving/prikkels uit de omgeving zorgen er voor dat de hond zich anders gaat gedragen, soms wordt het trekken erger, en soms trekt hij minder/of gewoon even niet, alles is gericht op het uitvinden wie de baasjes zijn en hoe ze reageren in die verschillende situaties.

Thuis gaan bijvoorbeeld de dingen, de omgang tussen baas en hond, vaak goed en dat heeft mi niet direct te maken met een prikkel arme omgeving maar meer met het feit dat de hond de baas al kent en weet hoe hij reageert of zal reageren.

Dat gebeurt wel eens, maar dat zou ook nog wel eens een andere oorzaak dan communiceren kunnen hebben. 2 tegen 1 is makkelijker dan 1 tegen 1 misschien?


Ik had het ook nergens over vluchten voor een hond, maar ook dat komt zeker wel voor. Vluchten is gewoon een overlevingsreactie(net als bij mensen).

hoi onze kiki krijgt ook een beloning als wij vb zijn weg geweest voor een paar uren en hij niets gedaan binnenshuis of naar een fikse wandeling en heeft gedaan wat hij moet doen .

gr kiki

Wat ik wel herken in het eerdere verhaal van Bassie, is dat wanneer Rock uit zijn panty gaat tegen een andere hond, daarmee bedoel ik dat hij een giga grote bek op zet en met een grote kam op zijn rug staat, hij voor mij even onbereikbaar is. Onze enige letterlijke verbintenis, is dan enkel de riem. Alle tools, geleerd op cursus, lijken dan geen enkel effect te hebben. Hoe doorbreek ik dan die communicatie storing tussen mij en de hond?